Czym jest rozprawka „for and against” na maturze z angielskiego?
Rozprawka typu „for and against” (za i przeciw) to forma wypowiedzi pisemnej, w której przedstawiasz argumenty popierające dane zjawisko lub pogląd oraz argumenty przeciwko niemu. Na maturze z języka angielskiego stanowi ona jedno z kluczowych zadań w części pisemnej, sprawdzające nie tylko znajomość języka, ale również umiejętność logicznego myślenia i analizy różnych perspektyw.
Kluczowe cechy rozprawki „for and against”:
- Objętość: 200-250 słów (poziom podstawowy) lub 300-350 słów (poziom rozszerzony)
- Formalny styl wypowiedzi z odpowiednimi zwrotami i strukturami gramatycznymi
- Przedstawienie zrównoważonych argumentów za i przeciw
- Wyrażenie własnej opinii (zazwyczaj w podsumowaniu)
- Logiczna struktura i przejrzysty podział na akapity
Struktura rozprawki „for and against” krok po kroku
Dobra struktura to fundament udanej rozprawki. Prawidłowo zbudowana praca powinna zawierać:
1. Wstęp (Introduction) – jeden akapit, w którym:
– Wprowadzasz temat rozprawki w interesujący sposób
– Sygnalizujesz kontrowersyjność tematu i istnienie różnych punktów widzenia
– Zarysowujesz ogólny plan swojej pracy bez wyrażania osobistej opinii
2. Rozwinięcie część 1 (Arguments for) – jeden lub dwa akapity, w których:
– Prezentujesz 2-3 przekonujące argumenty popierające dane zjawisko
– Każdy argument wzbogacasz konkretnym przykładem lub szczegółowym wyjaśnieniem
– Stosujesz odpowiednie wyrażenia wprowadzające argumenty dla zachowania płynności tekstu
3. Rozwinięcie część 2 (Arguments against) – jeden lub dwa akapity, w których:
– Prezentujesz 2-3 przekonujące argumenty przeciwko danemu zjawisku
– Każdy kontrargument popierasz trafnym przykładem lub wyjaśnieniem
– Używasz odpowiednich wyrażeń łączących, aby płynnie przejść do przeciwnej perspektywy
4. Zakończenie (Conclusion) – jeden akapit, w którym:
– Podsumowujesz najważniejsze argumenty z obu stron
– Wyrażasz swoją opinię w wyważony, przemyślany sposób
– Ewentualnie proponujesz kompromisowe rozwiązanie problemu
Pamiętaj, że liczba argumentów za i przeciw powinna być zrównoważona. Nie faworyzuj jednej strony, nawet jeśli masz silne przekonania na dany temat. Egzaminator ocenia twoją umiejętność obiektywnej analizy.
Przydatne zwroty do rozprawki „for and against”
Stosowanie odpowiednich wyrażeń i zwrotów pomoże Ci zachować formalny styl wypowiedzi i stworzyć spójny, płynny tekst.
Do wprowadzenia tematu:
- The issue/question/problem of… has always been a subject of heated debate.
- Nowadays, many people discuss whether… is beneficial or detrimental to society.
- There has been considerable controversy about whether…
- It is often debated whether… brings more advantages or disadvantages.
Do przedstawiania argumentów za:
- One of the most compelling advantages of… is that…
- The primary argument in favour of… is…
- Many people support… because it undeniably…
- Firstly/Secondly/Furthermore, proponents claim that…
- Advocates of… emphasize that…
Do przedstawiania argumentów przeciw:
- On the other hand, there are several significant drawbacks to…
- However, opponents of… convincingly point out that…
- Despite the advantages mentioned above, there are notable disadvantages such as…
- One major criticism of… is its tendency to…
- Nevertheless, many critics express concern about…
Do podsumowania i wyrażenia własnej opinii:
- In conclusion, after analyzing both sides of the argument, it is clear that…
- To sum up, although… offers certain benefits, it also presents several significant drawbacks.
- Weighing up all the pros and cons, I believe that the advantages outweigh the disadvantages.
- Taking everything into account, my considered opinion is that…
- Having examined both perspectives, I tend to believe that a balanced approach would be most beneficial.
Praktyczny przykład rozprawki „for and against”
Oto przykładowa rozprawka typu „for and against” na temat: „Should mobile phones be banned in schools?” (Czy telefony komórkowe powinny być zakazane w szkołach?)
„`
Mobile Phones in Schools: A Controversial Issue
The question of whether mobile phones should be banned in schools has sparked considerable debate among educators, parents and students. While some believe that these devices disturb the learning process, others argue that they can enhance education when used properly. This essay examines both perspectives on this controversial issue.
There are several compelling reasons to support a ban on mobile phones in schools. Firstly, smartphones are a major source of distraction for students. During lessons, many teenagers are tempted to check social media or text their friends instead of focusing on the material being taught. Secondly, mobile phones can facilitate cheating during exams, as students might use them to access information or communicate with others. Furthermore, the use of phones in schools has been linked to cyberbullying, which can have serious psychological effects on young people.
On the other hand, mobile phones can be valuable educational tools when used appropriately. Many educational applications and websites can supplement traditional teaching methods and make learning more engaging. Additionally, smartphones allow students to quickly access information for research purposes without having to visit the library or computer lab. Moreover, having a phone provides safety and security, enabling students to contact their parents in case of emergency.
In conclusion, mobile phones in schools present both advantages and disadvantages. While they can cause distraction and contribute to academic dishonesty, they also offer educational benefits and safety features. In my opinion, rather than implementing a complete ban, schools should establish clear guidelines for appropriate phone usage and teach students to use technology responsibly.
„`
Analiza przykładu
1. Wstęp – skutecznie wprowadza temat i sygnalizuje istnienie różnych stanowisk, nie zdradzając opinii autora.
2. Argumenty za zakazem – przedstawia trzy przekonujące argumenty: rozpraszanie uwagi, ułatwianie oszukiwania i cyberprzemocy, każdy z nich jest odpowiednio rozwinięty.
3. Argumenty przeciw zakazowi – prezentuje trzy zrównoważone kontrargumenty: wartość edukacyjna, szybki dostęp do informacji i kwestie bezpieczeństwa.
4. Zakończenie – efektywnie podsumowuje główne punkty i przedstawia wyważoną opinię autora, proponując rozsądne rozwiązanie kompromisowe.
Najczęstsze błędy i jak ich unikać
Podczas pisania rozprawki „for and against” warto unikać typowych pułapek, które mogą obniżyć Twoją ocenę:
1. Niezrównoważone argumenty – poświęcanie znacznie więcej miejsca jednej stronie argumentacji.
Rozwiązanie: Przed pisaniem przygotuj plan z równą liczbą argumentów za i przeciw, dbając o podobną długość obu sekcji.
2. Przedwczesne wyrażanie własnej opinii – ujawnianie osobistego stanowiska we wstępie lub rozwinięciu.
Rozwiązanie: Zachowaj swoją opinię wyłącznie do zakończenia, utrzymując obiektywny ton w pozostałych częściach pracy.
3. Używanie nieformalnego języka – stosowanie kolokwializmów, skrótów czy pierwszej osoby liczby pojedynczej.
Rozwiązanie: Konsekwentnie stosuj formalny styl, używaj pełnych form (np. „do not” zamiast „don’t”) i bezosobowych konstrukcji.
4. Brak płynnych przejść między akapitami – tworzenie tekstu, który wydaje się poszatkowany.
Rozwiązanie: Stosuj wyrażenia łączące (linking words) i zadbaj o logiczne powiązania między kolejnymi częściami pracy.
5. Powtarzanie tych samych argumentów lub słów – ograniczanie różnorodności leksykalnej.
Rozwiązanie: Przed pisaniem stwórz listę różnorodnych argumentów i synonimów kluczowych pojęć.
Zwróć szczególną uwagę na sformułowanie tematu. Jeśli zawiera słowo „should” (np. „Should mobile phones be banned in schools?”), pamiętaj, że nadal musisz przedstawić argumenty za i przeciw, a nie tylko odpowiedzieć „tak” lub „nie”. Format rozprawki wymaga analizy obu stron, niezależnie od twojego osobistego stanowiska.
Praktyczne wskazówki do pisania rozprawki na maturze
1. Efektywnie zarządzaj czasem – zaplanuj około 5-7 minut na przemyślenie i naszkicowanie planu rozprawki, 25-30 minut na pisanie i przynajmniej 5 minut na dokładne sprawdzenie tekstu.
2. Przygotuj solidny plan – przed rozpoczęciem pisania naszkicuj strukturę pracy z konkretnymi argumentami za i przeciw, co zapobiegnie chaotycznemu myśleniu podczas egzaminu.
3. Kontroluj liczbę słów – podczas przygotowań ćwicz pisanie w określonych limitach słów i naucz się szacować objętość tekstu, aby uniknąć przekroczenia limitu lub napisania zbyt krótkiej pracy.
4. Wzbogacaj słownictwo – zamiast powtarzać te same wyrażenia, stosuj szeroki wachlarz synonimów i bardziej zaawansowane słownictwo tematyczne, pokazując bogactwo swojego języka.
5. Demonstruj różnorodność gramatyczną – świadomie używaj różnych struktur gramatycznych, takich jak strona bierna, okresy warunkowe, konstrukcje bezosobowe czy mowa zależna, aby podkreślić swoje umiejętności językowe.
6. Dokładnie sprawdź swoją pracę – po napisaniu przeczytaj rozprawkę co najmniej dwukrotnie: najpierw pod kątem logiki i spójności argumentów, a następnie poszukując błędów gramatycznych, ortograficznych i interpunkcyjnych.
Rozprawka typu „for and against” to doskonała okazja do zaprezentowania nie tylko znajomości języka angielskiego, ale również umiejętności krytycznego myślenia i analizy różnych perspektyw. Dzięki przemyślanej strukturze, formalnemu językowi i zrównoważonym argumentom możesz stworzyć przekonującą rozprawkę, która wyróżni się na tle innych prac. Regularnie ćwicz tę formę wypowiedzi przed egzaminem, eksperymentując z różnymi tematami, aby w dniu matury podejść do zadania z pewnością siebie i dobrze wypracowanym warsztatem pisarskim.